Poeci wczesnego humanizmu
Klemens Janicki
Biernat z Lublina
Mikołaj Rej
Jan Kochanowski
Łukasz Górnicki
Piotr Skarga
Szymon Szymonowic
Poeci "minorum gentium"
Andrzej Frycz Modrzewski
Literatura błazeńska
Proza
Dramat
Poezja anonimowa
Varia
Opracowania
Jan Kochanowski
15/21
TRENY
(oprac. Piotr Wilczek)
Treny
Nota edytorska
Dedykacja
Tren I + objaśnienia
Tren II + objaśnienia
Tren III + objaśnienia
Tren IV + objaśnienia
Tren V + objaśnienia
Tren VI + objaśnienia
Tren VII + objaśnienia
Tren VIII + objaśnienia
Tren IX + objaśnienia
Tren X + objaśnienia
Tren XI + objaśnienia
Tren XII + objaśnienia
Tren XIII + objaśnienia
Tren XIV + objaśnienia
Tren XV + objaśnienia
Tren XVI + objaśnienia
Tren XVII + objaśnienia
Tren XVIII + objaśnienia
Tren XIX albo sen + objaśnienia
_________________________
Teksty + objaśnienia
TREN XIII
Moja wdzięczna Orszulo, bodaj ty mnie była
Albo nie umierała lub sie nie rodziła.
Małe pociechy płacę wielkim żalem swoim
Za tym nieodpowiednym pożegnanim twoim.
Omyliłaś mię jako nocny sen znikomy,
Który wielkością złota cieszy zmysł łakomy,
Potym nagle uciecze, a temu na jawi
Z onych skarbów jeno chęć a żądzą zostawi.
Takeś ty mnie, Orszulo droga, uczyniła:
Wielkieś nadzieje w moim sercu roznieciła,
Potymeś mię smutnego nagle odbieżała
I wszytki moje z sobą pociechy zabrała.
Wzięłaś mi, zgoła mówiąc, dusze połowicę,
Ostatek przy mnie został na wieczną tesknicę.
Tu mi kamień, murarze, ciosany połóżcie,
A na nim tę nieszczesną pamiątkę wydróżcie:
ORSZULA KOCHANOWSKA TU LEŻY, KOCHANIE
OJCOWE ALBO RACZEJ PŁACZ I NARZEKANIE.
OPAKEŚ TO, NIEBACZNA ŚMIERCI, UDZIAŁAŁA:
NIE JAĆ ONEJ, ALE MNIE ONA PŁAKAĆ MIAŁA.
Objaśnienia:
1.
wdzięczna
* - zob.
Dedykacja
.
4.
pożegnanim
- pożegnaniem;
za tym nieodpowiednim pożegnanim
- z powodu tego nie zapowiedzianego, niewłaściwego pożegnania.
5.
omyliłaś mię
- zwiodłaś mnie, zmyliłaś mnie;
sen znikomy
- znikający, nieuchwytny (zob.
Tren II, 21
).
6.
wielkością
* - wielką ilością;
zmysł
- tu w znaczeniu ogólnym: zmysły;
łakomy
- pożądliwy, chciwy.
7.
uciecze
- ucieknie;
na jawi
- na jawie.
8.
żądzą - żądza
- namiętne pragnienie.
11.
odbieżała
- odbiegła (zob.
Tren IV, 8
); por.
bieżeć
(
śmierć (...) k nam bieży
-
Tren XVI, 19-20
).
13.
zgoła mówiąc
- mówiąc bez ogródek, mówiąc wprost;
dusze połowicę
- połowę duszy.
14.
tesknicę - tesknica
- tęsknota, żal; por.
Niżeś sie na mą ciężką żałość urodziła
(
Tren X, 14
).
16.
pamiątkę - pamiątka
* - upamiętniający znak (dziś znaczenie węższe), zob.
Tren XV, 6
(
pamięć
);
wydróżcie
- wyżłobcie, wyryjcie, wydrążcie.
17.
kochanie
- przedmiot miłości, a zarazem miłość.
19.
opakeś to udziałała
- postąpiłaś na opak, przewrotnie, wbrew naturalnemu porządkowi rzeczy.
20.
niebaczna - niebaczny
- nie mający baczenia na coś, czyli nie zwracający na coś uwagi, nieuważny, w tym wypadku - nie przestrzegający ustalonego porządku rzeczy.
<<
strona
[13]
[14]
[15]
[16]
[17]
[18]
[19]
[20]
[21]
>>