Klemens Bolesławiusz Przeraźliwe echo trąby ostatecznej
wyd. Jacek Sokolski
Instytut Badań Literackich
Warszawa 2004
Biblioteka Pisarzy Staropolskich, t. 29
Ze wstępu
"In omnibus operibus tuis memorare novissima et in aeternum non peccabis" – ten biblijny werset (Syr 7, 40) u schyłku Wieków Średnich i na początku epoki nowożytnej stał się swoistym punktem wyjścia dla całej, bardzo licznej, rodziny pisanych prozą, a później niekiedy także wierszem, budujących tekstów, traktujących o tzw. czterech rzeczach ostatecznych (quattuor novissima, quattor hominis ultima): śmierci, sądzie, piekle i niebie. Pamięć o "czworakiej wieczności" miała być dla chrześcijanina najlepszą zachętą do pokuty i poprawy życia. Autorzy tych dzieł (byli nimi prawie bez wyjątku duchowni, najczęściej przedstawiciele różnych zgromadzeń zakonnych) powtarzali uparcie wciąż ten sam kompozycyjny schemat, ubierając go w formę teologicznych traktatów, medytacji, kazań lub poematów, a czasami dla urozmaicenia i wzmocnienia funkcji perswazyjnej wprowadzając do nich wydobyte z prac różnych dawnych pisarzy wyraziste egzempla i wykorzystując cały arsenał wypróbowanych wcześniej w praktyce kaznodziejskiej retorycznych chwytów. Mamy zatem dziś do czynienia z długą serią tematyczną, na którą składają się pisane początkowo głównie po łacinie, wkrótce jednak także w językach narodowych teksty, pojawiające się nieprzerwanie i z dużą częstotliwością od wieku XIV po XVIII, a sporadycznie również później.
Wydany po raz pierwszy w roku 1670 poemat Klemensa Bolesławiusza Przeraźliwe echo trąby ostatecznej stał się największym "bestsellerem" barokowej poezji religijnej. Jako książeczka dla ludu wznawiany był nieustannie aż do II wojny światowej...
Zamówienia można kierować na adres:
WYDAWNICTWO IBL PAN
00-330 Warszawa
ul. Nowy Świat 72
tel. (22) 6572-887
tel./faks (22) 6572-880
e-mail: wydibl@ibl.waw.pl