Wacław Potocki
Smutne zabawy żałosnego
po utraconych dziatkach rodzica
oprac. zespół pod kierunkiem
Romana Krzywego
Wydawnictwo Neriton
Warszawa 2012
Biblioteka Dawnej Literatury
Popularnej i Okolicznościowej, t. 11
O autorze i książce
Wacław Potocki (zm. 1696), szlachcic-zemianin, jeden z najciekawszych pisarzy drugiej połowy XVII stulecia. Jego dorobek zwięźle podsumował Leszek Kukulski, dwudziestowieczny badacz i wydawca dzieł poety: "Ogromna spuścizna pisarska Potockiego [...] zapewnia mu jedno z pierwszych miejsc w literaturze polskiego baroku jako epikowi, satyrykowi i moraliście - niezrównanemu malarzowi sarmackiego obyczaju, wnikliwemu krytykowi wad społeczeństwa, obrońcy swobód religijnych, zatroskanemu o dobro ojczyzny myślicielowi". Mniej znany jest Potocki jako autor wierszy lirycznych, a jest to z pewnością warta uwagi część jego twórczości.
Smutne zabawy żałosnego po utraconych dziatkach rodzica to napisany po śmierci syna Stefana (zm. 1673) i córki Zofii (zm. 1677) cykl zróżnicowanych gatunkowo utworów żałobnych, w których autor rozpamiętuje odejście ukochanych dzieci. Poetycka refleksja to w przypadku Smutnych zabaw sposób przeżywania żałoby, próba pogodzenia się ze stratą, próba, która nie przynosi jednak pocieszenia. Zbolałemu ojcu pozostaje jedynie nadzieja na ukojenie w życiu pośmiertnym. Zbiór, zachowany w jednym tylko rękopisie z XVII w., po raz pierwszy ukazuje się drukiem w całości.