CANTANDO CUM CITHARISTA
W pięćsetlecie śmierci
Władysława z Gielniowa
red. Roman Mazurkiewicz
Warszawa 2006
Studia Staropolskie. Series Nova t. XII
Nota o książce
4 maja 2005 roku minęła pięćsetna rocznica śmierci bł. Władysława z Gielniowa, jednej z najznakomitszych postaci pierwszego półwiecza istnienia w Polsce zakonu bernardynów, wybitnego duszpasterza, kaznodziei i poety, twórcy polskich i łacińskich pieśni religijnych, modlitw, wierszy okolicznościowych i dydaktycznych. Niniejszy zbiór dokumentuje główne kierunki i rezultaty najnowszych studiów nad duchową i literacką spuścizną Gielniowczyka. W pierwszej jego części zgromadziliśmy prace dotyczące twórczości poetyckiej Gielniowczyka, jej tradycji, kontekstów religijnych i literackich, zagadnień warsztatowych oraz późniejszej recepcji. Z tym ostatnim zagadnieniem wiąże się próba weryfikacji zadawnionego przeświadczenia, jakoby bernardyński poeta był zarazem twórcą muzyki do niektórych swych pieśni. W nurcie interpretacji sytuują się autorskie lektury trzech utworów Gielniowczyka szerzej dotychczas nie komentowanych: Jasne Krystowo oblicze..., Jesu, zbawicielu ludzski... oraz Ad Cantica canticorum... Kolejne studia poświęcone zostały analizie twórczości łacińskiej Władysława z Gielniowa pod kątem cech formalnych i warsztatowych, systemu składniowo-retorycznego, wersyfikacyjnego i interpunkcyjnego, wreszcie problemom filologiczno-tekstologiczym związanym z krytyczną edycją rękopiśmiennych przekazów utworów Gielniowczyka. Druga część zbioru gromadzi prace szkicujące historyczno-religijne tło konterfektu bł. Władysława z Gielniowa: zarys dziejów jego kultu, przejawiającego się m.in. w powstawaniu i rozwoju przedstawień ikonograficznych, charakterystykę narzędzi religijnej edukacji wiernych w praktyce duszpasterskiej bernardynów oraz tradycji twórczości muzycznej w klasztorach bernardyńskich. Tom dedykowany został Pani Profesor Teresie Michałowskiej na pięćdziesięciolecie pracy naukowej.
Spis treści
Roman Mazurkiewicz: Słowo wstępne
Wiesław Wydra: Czy Władysław z Gielniowa był kompozytorem?
Paweł Stępień: Kilka uwag o pieśni Władysława z Gielniowa "Jasne Krystowo oblicze..."
Roman Mazurkiewicz: Sacrum septenarium. O pieśni Władysława z Gielniowa "Jesu, zbawicielu ludzski..."
Rafał Wójcik: Władysława z Gielniowa komentarz do "Pieśni nad pieśniami"
Roman Maria Zawadzki: W kręgu poetyckich i warsztatowych inspiracji niektórych utworów łacińskich Władysława z Gielniowa
Bogdan Hojdis: Kilka uwag literaturoznawcy o polskich wierszach Władysława z Gielniowa
Wacław Twardzik: Uwagi tekstologa skreślone z nadzieją na ponowną edycję utworów polskich Władysława z Gielniowa
Jan Godyń: Retoryka i interpunkcja w pięciu polskich pieśniach Władysława z Gielniowa – studium tekstologiczne
Maciej Eder: Uwagi o rytmice pieśni "Jezusa Judasz przedał..." Władysława z Gielniowa – problem akcentu wyrazowego
Wiesław Franciszek Murawiec: OFM Rozwój kultu bł. Władysława z Gielniowa w latach 1505–1750
Katarzyna Krzak-Weiss: Ikonografia bł. Władysława z Gielniowa
Alicja Szulc: "Sermone et cantico". O instrumentach religijnej dydaktyki bernardynów w średniowieczu
Andrzej Jazdon: Muzyka w klasztorach bernardyńskich (próba opisu)
Zamówienia można kierować na adres:
Wydawnictwo IBL PAN
ul. Nowy Świat 72
00-330 Warszawa
tel./fax (0 22) 657-28-80