Czworaki ludzkiej rozdział słabej doktorowie
Upatrują natury i ziołopisowie,
Bo w prawokrewnej jedna, druga w cholerycznej
Zasadza się istocie, trzecia w flegmatycznej,
Czwarta w melankolicznym stopniu pozostaje,
Których wszytkich przymioty tuć wierszem podaję.

W kim prawokrewna sobie natura obrała
Miłe siedlisko, temu też ofiarowała
Swojej istoty znaki, znaki pożądane.
Sąć to bowiem klejnoty nigdy nieprzebrane.
Ten postawy okrągłej, równej i pokornej,
Umysłu nabożnego, statury pozornej
Bywa, a ma afekta ludzkie w ręku prawie,
Że w każdej uczynionej bywa kochan sprawie.
A miewa też poniekąd gorącości w sobie,
Lecz w własnej przyrodzonej jest wilgotny dobie.

Choleryczna natura mniejsze dyspensuje
Dary, które tym ludziom, w których jest, daruje.
A któż bowiem na oko nie widzi cholery,
Jakie stroi turnieje i jakie maniery.
Bywa suchy, rumiany, wzrostu wysokiego,
Lisowaty, gniewliwy i serca śmiałego,
Rozumu nie pożycza, wydoła wszytkiemu
Swym konceptem, te dary są cholerycznemu.

Flegmatyk pospolicie ni słowa dobrego,
Ani natury daru znajdzie dodanego
Sobie, tak flegmacyja jest jedną ohydą,
Bo też z niej i efekta niezgrabne wynidą.
Taki człowiek jest zimny, wilgotny, białego
Jednakże przyrodzenia, a ciała tłustego;
Snu z oczu nie wypuści, a rad często pluje,
Wzrostem wielkim każdego niemal wyceluje.

Melankolik jest zimny, suchy, szpetny, mały,
Jest też zawisny, smutny, czarny, w myśl niestały,
Gruby, blady, nikczemny, a zawsze gniewliwy.
Rozśmiać się nierad często, lecz zawsze swarliwy.
Natura nie owszeki ta u świata miła,
Cierpieć jednak ten musi, kogo nawiedziła.

Tu się przeglądaj tedy, masz zwierciadło prawe,
Tu swej natury ujrzysz doświadczoną sprawę.